Doe jij het ook wel eens? Terwijl je in een pot soep staat te roeren, luister je naar praktische tips over de opvoeding van lastige pubers. Of terwijl je de files trotseert op weg naar een evaluatiegesprek, leer je over de kunst van feedback geven en ontvangen. Steeds meer mensen gebruiken hun ‘tussenmomenten’ in de auto, tijdens het wandelen of koken om nieuwe inzichten op te doen. En die evolutie vindt ook zijn weg naar de werkvloer.
In organisaties zijn podcasts de voorbije jaren uitgegroeid tot een krachtig leerinstrument. Ze maken leren laagdrempelig, persoonlijk en flexibel. In deze blog laten K&S-adviseurs Niels Seresia en Joep Schuermans aan de hand van vijf praktijkvoorbeelden zien hoe podcasts op verschillende manieren ingezet kunnen worden in organisaties: van reflectie en kennisdeling tot cultuurverandering en onderzoeksmethode. Ze dagen je hierbij uit om zelf te verkennen hoe de podcast ook in jouw organisatie kan bijdragen aan leren, verbinden en ontwikkelen.
1. Podcast als onderzoeksmethode en leerinterventie in één
Om richting te geven aan hun leer- en ontwikkelbeleid, ging de Haven van Antwerpen in gesprek met medewerkers over hun visie op leren. In de onderzoeksfase werden medewerkers geïnterviewd over uiteenlopende thema’s. Fragmenten uit deze gesprekken verwerkten we in een podcast als introductie voor sessies met de CEO, directiecomité en leidinggevenden. In de podcast werd toegelicht wat het onderzoek had opgeleverd en welke vragen en ideeën al leefden binnen de organisatie. Omdat er weinig tijd was, maakten de podcasts het mogelijk om snel tot de kern te komen. Iedereen kon zich snel inleven en meepraten. Spanningen of dualiteiten die in de organisatie speelden, werden in de podcasts benoemd en verkend, zodat er meteen knopen konden worden doorgehakt.
Ook bij VIVO, het opleidingsfonds voor de bouwsector, werd de podcast ingezet als een vorm van participatief onderzoek. Via gesprekken met diverse stakeholders zoals makelaars en beleidsmakers, wilde VIVO zicht krijgen op een aantal vragen: Waar moeten we in de toekomst op inzetten? Wat leeft er in het werkveld?
De gesprekken vonden plaats in een podcaststudio, een setting die uitnodigde tot verdieping. Veel deelnemers gaven aan dat ze op een andere manier gingen nadenken over hun rol in de sector en over de toekomst ervan. Er ontstonden gesprekken die anders wellicht niet of slechts oppervlakkig gevoerd zouden worden. De vorm (de podcaststudio) droeg sterk bij aan de kwaliteit van het gesprek én aan het gevoel van erkenning.
De opgenomen audiofragmenten werden in dit traject vooral gebruikt als documentatie en inspiratie. Natuurlijk kun je het hierna nog inzetten als introductie tot workshops, ter inspiratie in visievormingssessies of als communicatietool.
2. Podcast als spreekbuis bij interne veranderingen
In een farmaceutisch bedrijf werd een breed welzijnstraject opgezet, met als doel medewerkers bewuster te maken van hun energiebalans en hen te ondersteunen in het maken van gezonde keuzes. Om dit traject intern onder de aandacht te brengen, mensen te laten deelnemen aan workshops en draagvlak te creëren, ging de organisatie op zoek naar een passende en impactvolle vorm van communicatie.
Er werd gekozen voor een podcast, waarin verschillende sleutelfiguren uit de organisatie, waaronder de CEO, werden geïnterviewd. Ze vertelden vanuit hun eigen perspectief waarom dit thema belangrijk is en waarom het traject volgens hen relevant is voor de hele organisatie.
Deze keuze voor een podcast maakte het mogelijk om op een toegankelijke, menselijke manier de achterliggende visie tot leven te brengen. Mensen kregen inzicht in de visie van mensen die voor hen moeilijker bereikbaar waren. Deze stemmen letterlijk van dichtbij horen zorgde ervoor dat dit initiatief écht gedragen werd. Daardoor ontstond meer bereidheid om ermee aan de slag te gaan, en kreeg het traject vanaf het begin een geloofwaardige start.
3. Podcast als onderdeel van een beleving of blended leertraject
Als ‘Learning Company’ brengen we bij Kessels & Smit onze leerprincipes dagelijks in de praktijk en zetten we de podcast dus ook zelf in als leermiddel. Een mooi voorbeeld daarvan is de stadswandeling die we organiseerden in het kader van een eigen netwerkevent. We ontwierpen een leerervaring waarin deelnemers door de stad trokken en op verschillende locaties specifieke geluidsfragmenten konden beluisteren. Elk fragment bevatte een verhaal, een beschouwing of een vraag, verbonden aan de plek waar de deelnemer zich bevond.
Door het fysieke bewegen te combineren met auditieve input, ontstond een rijke leeromgeving waarin ruimte was voor zowel zintuiglijke beleving als innerlijke dialoog. De podcastfragmenten verrijkten de wandeling: ze gaven betekenis aan de plekken, brachten verhalen tot leven, en begeleidden deelnemers in een reflectieve reis. Mensen keerden terug met nieuwe inzichten, gevoed door wat ze hoorden én waar ze letterlijk bij stilstonden.
4. Podcast als praktische kennisoverdracht en peer learning
Een mooi voorbeeld van hoe podcasts kunnen bijdragen aan interne professionalisering komt uit een traject bij de Christelijke Mutualiteit. Binnen een project werden leidinggevenden opgeleid tot interne facilitators, met de bedoeling dat zij in hun eigen teams leerprocessen konden begeleiden. Nadat de eerste groep interne facilitators aan de slag was gegaan, ontstond het idee om hun ervaringen te registreren en delen.
In een podcast vertelden deze pioniers over hoe ze hun rol hadden ingevuld: wat werkte goed? Wat had hen geholpen? Waar liepen ze tegenaan? Wat gaf vertrouwen, en waar hadden ze nog vragen bij? Deze podcasts werden vervolgens gedeeld met andere medewerkers die zelf nog aan het begin stonden van hun rol als facilitator. Op die manier werd de reeks een vorm van laagdrempelige peer learning: collega’s leerden van collega’s. Niet via formele training of handleidingen, maar via echte verhalen uit de praktijk. Dat maakte het niet alleen herkenbaar, maar ook motiverend.
5. Podcast als reflectie- of inspiratiebron vóór leerinterventies
Podcasts zijn ook geschikt om deelnemers voorafgaand aan een workshop of leertraject te laten kennismaken met concepten, perspectieven of theorieën. Denk bijvoorbeeld aan afleveringen waarin auteurs als Brené Brown spreken over kwetsbaarheid en leiderschap, of Patrick Lencioni over teamdynamiek en samenwerking.
Door op voorhand een podcast te beluisteren, krijgen deelnemers de kans om op een laagdrempelige manier vertrouwd te raken met het onderwerp. Deze voorbereiding zorgt ervoor dat deelnemers al in een leerstand komen: ze zijn nieuwsgierig, hebben zich mentaal afgestemd op het thema en brengen vaak al eigen reflecties of vragen mee. Er is geen theoretische introductie meer nodig en tijdens de sessie zelf ontstaat daardoor sneller diepgang in het gesprek, en kan de beschikbare tijd effectiever benut worden.
Ben je benieuwd hoe podcasts ook binnen jouw organisatie kunnen bijdragen aan leren, verbinden en veranderen? Of zoek je een originele manier om verhalen, inzichten of veranderboodschappen tot leven te brengen? K&S Broadcasting helpt bedrijven en organisaties bij het ontwikkelen en inzetten van podcasts als leerinstrument: van idee tot opname, van inhoudelijke begeleiding tot technische uitvoering.
Neem gerust een kijkje op onze website of neem contact op om te verkennen wat er mogelijk is. Hoor je ons graag al eens aan het werk? Check dan zeker ook HRD Café,onze wekelijkse podcast vol nieuws, ideeën en inspiratie uit het HRD-vakgebied.